Kalendarz dni płodnych pomaga parom starającym się o dziecko określić najlepszy okres na współżycie. Na postawie długości cyklu oraz daty ostatniej miesiączki kalendarz wyznaczy przybliżoną datę owulacji oraz okno płodności – czyli dni płodnych.
Szybka nawigacja
Jak obliczyć dni płodne?
Ustalenie dnia owulacji oraz dni płodnych wymaga kontrolowania cyklu miesiączkowego. Przybliżony termin jajeczkowania występuje na 14 dni przed końcem cyklu miesiączkowego. Okres trwania dni płodnych obliczysz z pomocą naszego kalkulatora.
Określ długość cyklu – czyli liczbę dni pomiędzy pierwszym dniem krwawienia poprzedniego cyklu oraz pierwszym dniem nowego cyklu menstruacyjnego. Długość cyklu mieści się w granicach 23 do 35 dni. Problem może pojawić się przy nieregularnych miesiączkach, w takim przypadku wybierz okres trwania najkrótszego cyklu.
Kalendarz dni płodnych
Ile trwają dni płodne? Wiedza Polek na temat dni płodnych
Wydawałoby się, że wiedza kobiet na temat płodności w dzisiejszych czasach jest na wysokim poziomie. Badania pokazują jednak, że nie jest tak kolorowo. Jedynie 19% kobiet, które nie były w ciąży wie kiedy ma dni płodne. Około połowa ankietowanych twierdzi, że dni płodne trwają od 4 do 6 dni, tymczasem w rzeczywistości trwają do nawet 7 dni.
Do zapłodnienie dochodzi w czasie owulacji, która trwa przez 24 godziny. Jajeczkowanie podczas każdego cyklu może wypadać innego dnia. Z tego względu kalendarza dni płodnych nie powinno się traktować jako wyroczni. Wraz z nim warto obserwować swój organizm. Organizm wysyła sygnały, które wskazują na wejście w okno płodności, a następnie owulację.
Podczas owulacji zostaje uwolniona komórka jajowa, gotowa na połączenie się z plemnikiem, które poruszając się po jajowodach są w stanie przetrwać kilka dni. Dane dotycząca okresu życia plemników są nieścisłe – ich żywotność zależy od jakości nasienia. Wpływ na żywotność ma również nawilżenie pochwy oraz środowisko panujące w pochwie.
Nieregularny cykl a dni płodne
Nieregularny cykl miesiączkowy doświadcza 14-25% kobiet. Przyczyn może być wiele, zaliczają się do nich między innymi: niewydolność jajników, zaburzenia tarczycy, zespół policystycznych jajników, polipy, endometrioza, zaburzenia hormonalne. Szanse na zajście w ciąże, zależą głównie od przyczyny problemu.
Książkowy okres trwania cyklu miesiączkowego wynosi 28 dni. Cykle uznawane za regularne mieszczą się w przedziale od 21 do 35 dni. Ważne jest przy tym różnica w dniach pomiędzy kolejnymi cyklami. Jeśli cykl kobiety w jednym miesiącu trwa 24 dni zaś w następnym 35 dni uznaje się go za nieregularny. Uznaje się, że różnica pomiędzy następującymi po sobie cyklami nie powinna różnić się więcej niż 4 dni.
Fazy cyklu menstruacyjnego
Cykl menstruacyjny obejmuje 4 fazy, podczas których organizm kobiety przygotowuje się na zapłodnienie. Podczas cyklu powtarzanego w przybliżeniu co miesiąc uwalniana jest komórka jajowa czekające na związanie się plemnikiem. Fazy cyklu obejmują:
- fazę menstruacyjną,
- fazę folikularną,
- fazę owulacji,
- fazę lutealną.
Faza menstruacyjna
Faza menstruacyjna rozpoczyna się wraz z pierwszym dniem cyklu i trwa około 3-5 dni. Podczas menstruacji spada poziom estrogenu oraz progesteronu. Ponieważ w trakcie poprzedniego cyklu nie doszło do zapłodnienia, błona śluzowa macicy zostaje usunięta z dróg rodnych. Towarzyszy temu krwawienie – ok. 35 ml, utrata krwi powyżej 80 ml uznaje się za czynności patologiczne. Zbyt obfite krwawienie może być spowodowane przyjmowania lekami lub chorobami. W takim przypadku konieczna jest konsultacja lekarska.
Podczas tej fazy występują dolegliwości w postaci:
- tkliwość piersi,
- drażliwość,
- wahania nastroju,
- skurcze podbrzusza,
- bóle krzyżowe.
Faza folikularna
Podczas fazy folikularnej organizm przygotowuje się po raz kolejny na zapłodnienie. Zaczyna się tworzyć błona śluzowa macicy, wzrasta poziom folitropiny oraz estrogenu. Hormony stymulują tworzenie się pęcherzyków zawierających komórki jajowe. Ostatecznie pozostaje tylko jeden pęcherzyk z jedną komórką jajową.
Podczas dojrzewania estrogen zmienia środowisko w drogach rozrodczych. Wraz z coraz bliższym nadejściem owulacji śluz zmienia swoja spoistość – przypominając konsystencję białka jajka. Obserwacja śluzu jest jedną z metod ustalania aktualnej fazy miesiączkowej.
Faza owulacji
Wzrost poziomu estrogenu pociąga za sobą uwalnianie hormonu luteinizującego (LH). Hormon ten osłabia ściany otaczające pęcherzyk prowadząc do jego pęknięcia – czyli owulacji. Następnie komórka jajowa podąża jajowodami do macicy czekać na zapłodnienie.
Przy książkowym 28 dniowym cyklu owulacja występuje około 14 dnia – czyli w połowie cyklu. Przez 24 godziny komórka jajowa może połączyć się z plemnikiem. Parom starającym się o dziecko zaleca się współżycie już na kilka dni przed wystąpieniem owulacji. Plemniki są w stanie przetrwać w drogach rozrodczych kobiety przez kilka dni czekając na połączenie się komórką jajową.
Faza lutealna
W fazie lutealnej pozostałości po pękniętym pęcherzyku Graffa przeistaczają się w ciałko żółte. Kiedy nie dochodzi do zapłodnienia ciałko żółte zmienia swoja postać w ciałko białawe. Następnym etapem jest złuszczanie błony śluzowej macicy kończące i rozpoczynające nowy cykl miesiączkowy.
Na tym etapie dochodzi również do zespołu napięcia przedmiesiączkowego. U każdej kobiety może objawiać się nieco inaczej oraz o innym nasileniu. Podczas fazy lutealnej można doświadczyć:
- nabrzmienia i bólu piersi,
- przybrania na wadze,
- zwiększone apetytu,
- problemów ze snem,
- zmian nastroju,
- problemy skórne,
- dolegliwości jelitowe.
Problemy z miesiączką
Cykl miesiączkowy każdej kobiety może znacznie się różnić. Dotyczy to zarówno długości cyklu, dnia owulacji jak i objawów charakterystycznych dla poszczególnych faz cyklu. Cykl menstruacyjny można z łatwością monitorować przy użyciu aplikacji na telefon. Historia cyklu ułatwia kontrolowanie prawidłowości miesiączki jak i pomaga określić przyczynę w razie jej nieregularności lub innych problemów
Zaburzenia cyklu miesiączkowego mogą powodować:
- tabletki antykoncepcyjne – mogą powodować wydłużenie bądź skrócenie cyklu, pigułki mogą również zaburzać równowagę hormonalną prowadzać do zatrzymania okresu.
- ciążą – podczas ciąży okres u zdrowej kobiety nie jest możliwy, krwawienie podczas ciąży jest często źle interpretowane bowiem nie jest skutkiem w dalszym ciągu występującego okresu, ale problemów zdrowotnych.
- zespół policystycznych jajników – zaburzenia hormonalne uniemożliwają prawidłowy rozwój komórki jajowej w jajnikach.
- mięśniak macicy – guz typu niezłośliwego tworzący się na macicy, może być przyczyną nasilenia się objawów międzymiesiączkowych czy też bólu podczas współżycia.
- niewłaściwe odżywianie – zaburzenia odżywiania (np. bulimia, anoreksja) czy też restrykcyjne diet mogą zaburzać równowagę hormonalną prowadząc do zakłócenia cyklu miesiączkowego.
Problem z miesiączką występuje u kobiet, u których:
- okres się zatrzymał,
- cykle są nieregularne – różnica pomiędzy kolejnymi cyklami powyżej 4 dni,
- krwawienie trwa ponad 7 dni,
- zbyt obfite lub zbyt znikome krwawienia,
- zbyt długie (powyżej 35 dni) lub bardzo krótkie cykle (poniżej 21 dni).
Wszelkie nieprawidłowości miesiączkowe należy jak najszybciej skonsultować z lekarzem.